Vergi Adaletsizlikleri

 

Vergilerdeki Adaletsiz ve Hakkaniyetsiz Uygulamalar

    Vergi sistemimiz deki adaletsiz ve haksız uygulamalardan yaşadıklarım  ve bildiklerimden aklıma gelenlerden bahsetmek istiyorum.

    Özel Tüketim Vergisi(ÖTV) bugün bir çok sektörden var ve bunların içinde özel tüketime girmeyip artık hayatımızın olmazsa olmazı olmuş şeylerde var.

    Ama mesala Özel tüketim olan Pırlanta ve Mücevher de ÖTV yok. Yat ve özel tekne de ÖTV yok. Yani bu dediklerimi parası çok olanlar alabiliyor. O zaman parası çok olanlar bazı vergilerden veya özel zevkleri ve şahsi konforları için vergi ödemezlermi diyor devlet. 

    Bildiğim ve bana göre yanlış olan bir şey daha ise, Şirketlerin üretim için kullandıkları makine,teçhizat ve demirbaşların değerlerini eskime payı adı altında değerini belli bir yıla bölerek amortisman olarak vergiden düşmesi de yanlış ve adaletsiz bir uygulamadır.

    Bir başka adaletsiz ve haksız uygulama da , şirketlerin özellikle yıl sonlarında daha az vergi vermek için gerekli veya gereksiz araç alımı yapmalarına yasa ile imkan verilerek bunu yapma şansı olmayan vergi mükelleflerine haksızlık yapılmasıdır.

    Esas adaletsiz ve haksız olanı ise zaten sabit gelirle bordro lu çalışanlardan Gelir vergisi,ÖTV, KDV derken vergilerin tıkır tıkır alınması şirketlerden ise alınamaması. Şirketlerin yani zenginlerin vergiden  kaçmanın yada daha az ödemenin bir yolunu bulabildiği yasalarımızın olması. Yoksa Ticaret Kanunu ve Vergi Kanunu onların isteklerine göremi yapılıyor. 

    Örnek olarak bir kaç tane özel örnek vererek ve olayın genelini anlatarak konuya değinmek istedim. Muhtemelen bilmediği veya farkında olmadığım daha bir çok vergi adaletsizliği olan yerler vardır. Bunları de bilenler şahit olanlar yaşayanlar yorumlarda belirtebilirler.

    Başka bir yazı da görüşmek üzere.

@tcbestepe , @HMbakanligi,  @iletisim

Gelir Testi Haksızlığı

 

    GSS(Genel Sağlık Sigortası) kanununa göre herhangi bir sigortalı işte çalışmayanlar genel sağlık sigortası primi ödeyeceklermi yoksa onların yerine devlet mi ödeme yapacak bunun belirlenmesi için gelir testi yaptırmaları gerekiyor.

     Sigortalı işte çalışmayan 18 yaş üstü herkesin GSS kapsamında yaptırmak zorunda olduğu gelir testinde gelir testine giren kişinin yaşadığı hanedeki eş, evli olmayan çocuk, büyükanne ve büyükbabanın gelirlerinin toplamı dikkate alınır. Yani, gelir testine giren kişinin sadece kendi geliri değil, yaşadığı hanedeki bu kişilerin gelirlerinin toplamı dikkate alınır ve gelir belirlenir. Gelir miktarı da hane içerisinde yaşayan kişi sayısına bölünerek hanedeki kişi başına düşen gelir tespit edilir.

Bu testin amacı, hane halkında kişi başına düşen gelirin tespiti olduğu için; aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmaz malları dikkate alınır. Test, aşağıdaki tespitlerin toplanmasıyla sonuca bağlanır. Ailenin gelirleri şunlardır:

– Ailenin tespit edilen aylık geliri
– Aile kendi evinde ya da kira ödemeden bir başkasının evinde oturuyorsa, evin rayiç bedelinin 240’ta biri.
– Ailenin oturmadığı başka konutu varsa bunların da 240’ta biri.

– Aile bu konutu kiraya vermişse, kira bedeli.
– Dükkanlar için rayiç bedelin 240’ta biri.
– Arazi ve tarlaların rayiç bedelinin 240’ta biri.
– Binek otomobil ya da ticari amaçlı binek araç için rayiç bedelinin 120’de biri.
– Büyükbaş ya da küçükbaş hayvanlar varsa, ilçe ya da il Tarım Müdürlüklerince bunlar için tespit edilen aylık gelir.
– Bankadaki mevduat hesapları için aylık faiz getirisinin iki katı tutar.
– Sürekli olarak alınan burs, yardım gibi ödemelerin aylık ortalaması.
– Diğer tüm gelirlerin aylık ortalaması.

Aşağıdakiler ise harcamalar olarak kabul edilir:

– Giyim, gıda, sigara, yiyecek, kira, eğitim, sağlık ve ulaşım gibi tüm giderlerin aylık ortalaması.

 Şimdi kanundaki bu maddelere göre Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarında yapılan gelir testine göre diyelim ki ailenizden ayrı bir şekilde ayrı bir şehirde ayrı bir ikamette bulunuryorsunuz ve bir şekilde işşiz kaldınız ve gelir testi yaptırmanız gerekti. 

Buna göre daha önce çalışırken bankadan aldığınız kredi kartınız yada kartlarınıza borçlanarak ev kiranızı öderseniz, aç karnınızı doyurursanız, toplu taşımaya binerseniz, bağımlı yada tiryaki olduğunuz için sigara alıp içerseniz bu borçlanmalarınızı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarında gelir testi formuna da yazarsanız hapı yuttunuz demektir. Devlet sizi zengin sanar ve üst sınır yada bir altından gss primi ödemeniz gerektiğini söyler ve siz bu dönemde acil servis de dahil olmak üzere hiç bir şekilde sağlık kuruluşundan faydalanmasanız bile devlet sizi gss prim borcu yükümlülüğüne sokar. Yani zaten mecburen borçlanıyorsunuzdur devlette sizin borç yükünüzü artırmak için elinden geleni yapar maalesef.

Burada tek yaşayan kişi başka şehirde yaşayan ailesinin gelirleri yada yükarı da sayılan maddelerdeki varlıklardan oluşan varsa bir gelire ortak ediyorsa devlet diyorki sana madem ailesiniz paranız yoksa da evinizi satın,arabanız varsa arabanızı satın, tarla arsa ne varsa satın  bana  GSS primi ödeyin diyor. Madem ailenin her şeyi gelir testine göre ortaya konuyor o zaman vatandaş olarak şöyle deme hakkımızda olur; benim ailemde sigortalı yada emekli olan ebeveyn var onların sigortasında yararlandır beni(ki daha önceden öyle idi),SGK bütçesi bu yükü karşılamaz diyecekse devlet o zaman sigorta primi ödememek yada az ödemek için yapılan dalavereleri(özellikle iflas-tafsiye süreçlerini) tespit edip engellesin, yada sgk bütçesinin çar çur edilmesine engel olacak çözümler bulsun emin olsun o zaman vatandaşını yasaları ile zor durumda bırakmaz devlet. 

Yada tek başına yaşayan vatandaşına diyorsaki devlet madem iş bulana kadar borçlanarak yaşıyorsun(sokakta kalmamak için kiranı ödüyorsun, aç kalmamak için yiyecek alıyorsun) o zaman borcuna biraz borçta ben katayım mı diyor, borç da olsa bunları yapıyorsan ben bunu gelir kabul eder seni borçlandırırım mı diyor. 

Her iki durumda da zaten zor durumda olan vatandaşını daha da borçlandırarak devlet adaletsizlik, haksızlık yapıyor ve vatandaşını mağdur ederek devlet ile vatandaşın arasında ki güveni zayıflatıyor. Ama ikincisi durumunda vatandaşa şöyle bir şey söyleme hakkı doğuyor bence, Ey devletim madem benim borçlanarak yaşamamı gelir kabul ediyorsun benim kredi kartları borcu şu kadar oldu bunları öde bir zahmet der.

Demem o ki GSS yasası ve onunla gelen gelir testi uygulaması ile devlet eliyle yasal olarak vatandaşına adaletsiz ve haksız davranarak zulm ediyor ve devletine olan güven ve bağı zayıflatıyor.

 

 

Genel Sağlık Sigortası(GSS) Adaletsizliği

 

Kısa adı GSS(Genel Sağlık Sigortası) olarak bilinen yasaya göre , 18 yaşını doldurmuş herkesin eğer bir işte çalışmıyorsa kendisinin ve ailesinin de maddi durumuna göre GSS primi ödemesi gerekiyor.

Burada okuldan yeni mezun olmuş ve hiç çalışmamış sigorta girişi ve sigorta primi ödemesi olmayan biri ile 4500 gün üzeri sigorta prim ödemesi ve 25 yıl sigortalılık süresi olan ve sadece yaşı dolu olmadığı için emekli olamayan , emeklilik için 3 şarttan 2 tanesini yerine getirmiş olan kişi aynı kefeye konulmaktadır. GSS primi ödeme zorunluluğu. 4500 gün ve 25 yıl sigortalılık süresi olan vatandaşa diyorki devlet yaşında tutsaydı (gerçi onuda sonradan yapılan yasal düzenleme ile oyun sırasında kural değişikliği yapmıştır) seni hem emekli edip maaş bağlayacaktım sana ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz faydalanacaktın ama şimdi yeterince yaşlı değilsin o yüzden o ödediğin 4500 gün prim ve 25 yıl sigortalılığın umrumda değil 18 yaşındaki genç gibi sen de GSS primi ödeyeceksin diyor. Ama aynı vatandaşı çoğu devlet kurumlarında işe alırken de diyor ki yaş sınırı getirerek bir dakika dur bakalım çalışmak için yaşlısın biraz gençleşde gel diyor. Bunu özel sektör daha fazla yapıyor .

O zaman vatandaşa da devlete şunu deme hakkı doğar yasal olarak olmasa da doğal ve hakkaniyet olarak; ben madem özel sektörde ve devlet kurumlarının çoğunda çalışmak için çok yaşlıysam ya beni emekli et, ya hem devlette hem özel sektörde bu yaş sınırına bir çözüm bul(devletsin sen bulmayacaksan kim bulacak çözümü) , ya da emeklilik yaşını o kadar yükseltmen yanlış bunu düzelt sevgili devletim. 

Vel hasılı, GSS yasasının içeriği uygulanışı şartları itibariyle devlet eliyle adaletsiz ve haksızlık yapılmasına mahal verdiği için vatandaşın devletine güvenine, inancına, itimadına zarar verir. Bu tür uygulamarın bilmiyerek ve istemeyerek de olsa artması ile devlet ile vatandaşı arasında ki bağlara zarar vererek sıkıntılara sebep olur.

Bu konu üzerinde daha fazla yazabilirim ama şimdilik burada sonlandıracağım belki başka bir yazıda devam ederim. 

 

@tcbestepe , @csgbakanligi , tcailesosyal , @iletisim